Je ziet ze steeds meer, die prachtige zwarte gietijzeren theepotjes met Aziatische look. Er zijn geëmailleerde versies, puur ijzeren varianten, gekleurde of louter zwarte, grote bolle en kleine platte potjes, met of zonder zeef, etc. Wat de geschiedenis achter die potjes is lees je hier.

Japanse oorsprong
In Japan wordt al eeuwenlang een gietijzeren ketel (Tetsubin), gebruikt om het theewater voor de Japanse theeceremonie in te koken. Tetsubins worden handgemaakt door gesmolten ijzer in mallen te gieten die zijn gemaakt van klei (voor de heel hoge kwaliteit ketels), of van zand (voor massa productie). Dat ze van ijzer zijn is heel belangrijk: het ijzer zorgt voor een zachtere, zelfs zoete smaak van het water. Dit heeft alles met chemische reacties te maken. De mineralen in het ijzer werken als een magneet op de moleculen in het water, wat verandering teweegbrengt in de smaak: het water wordt als zachter en zoeter ervaren.

Als je vervolgens thee zet met dit water verbinden de moleculen van de aroma’s in de thee zich steviger aan het water, waardoor je een diepere smaak krijgt die langer blijft hangen bovendien. Overigens is de kwaliteit van het water natuurlijk ook van groot belang, evenals de pot waarin de thee vervolgens wordt gezet. Maar goed, dat zijn dus ketels. Om water in te koken. Als afgeleide hiervan zijn er in de 20e eeuw theepotjes ontwikkeld die uiterlijk lijken op deze klassieke gietijzeren waterketels, maar van binnen zijn geëmailleerd. Deze worden alleen gebruikt om thee in te zetten. Het gaat puur om de vorm en die is heel elegant. Niet zo gek dus dat deze potjes in korte tijd enorm populair zijn geworden. Door het ijzer blijft de thee heel lang heet en ze zijn vrijwel onverwoestbaar. Kun je van porselein en glas toch niet zeggen.

Onderhoud
Als er water op gietijzer blijft staan krijg je roest, net als bij gietijzeren pannen. Het is daarom van groot belang dat je na het afspoelen (nooit zeepsop gebruiken!) de pot heel goed afdroogt en nog aan de lucht laat nadrogen. Op deze manier gaan ze jarenlang mee.

De buitenkant invetten met neutrale olie houdt de pot in topconditie en voorkomt roest.

Gietijzeren hete pannen zet je nooit zo op tafel, doe dat dus ook niet met een hete gietijzeren theepot. Dit om eventuele brandplekken te voorkomen. Een bijpassende onderzetter is daarom wel zo handig en mooi.